Hoe socialiseer je een puppy?

Als je een puppy hebt of gaat krijgen, zal het woord socialiseren waarschijnlijk vaak vallen. Logisch want het is ook belangrijk je pup voor te bereiden op de maatschappij waarin hij moet leven. Goed socialiseren is dus belangrijk, maar de nuance zit in het woord ‘goed’. Je pupje moet inderdaad met van alles kennismaken, maar de manier waarop dat gebeurt is eigenlijk nog belangrijker dan de mate waarin.

puppy

Positieve ervaringen

Het is in de socialisatieperiode belangrijk dat je puppy op een positieve manier kennismaakt met allerlei situaties, dingen, mensen en dieren die hij in zijn latere leven ook tegen zal komen. Als dat kennismaken op een manier gebeurt dat de pup zich niet op zijn gemak voelt, bereik je echter het tegengestelde van wat je had willen bereiken. Een voorbeeld hiervan is je puppy meenemen naar de markt. Stel je eens voor dat je 20 centimeter hoog bent en ineens tussen allemaal benen terecht komt die rakelings langs je heen gaan. Misschien komt er zelfs een keer zo’n reuzenvoet op jouw pootje terecht. Bovendien is er veel kabaal van schreeuwende mensen. Ook zijn er graaiende handen, want je bent tenslotte een schattig pupje, waar iedereen even aan wil zitten. En dan loopt je baasje ook nog op je te mopperen omdat je allemaal lekkers op de grond vindt, wat je niet mag opeten. Je zit aan een lijntje vast en je kunt geen kant op. Op deze manier is 

puppy

de markt geen positieve ervaring voor je hond en zal je niet bereiken dat je hond straks op zijn gemak met jou over de markt loopt. Hoe dan wel? Als je echt wil dat je hond later mee kan naar de markt, laat hem dan eerst eens op afstand kennis maken met zo’n mensenmassa. Neem hem evt. op je arm, zodat hij zich veilig voelt en laat hem gewoon kijken. Merk je dat je puppy het spannend vindt, ga dan wat verder weg staan van de drukte. 

Dit geldt eigenlijk voor alle situaties waar je je pup mee wil laten kennismaken: let goed op de reacties van je pup en voorkom dat hij iets eng vindt. Hierbij telt ook mee wat je puppy die dag of de voorgaande dagen al gedaan heeft. Na een drukke dag, zal je pup eerder onder de indruk zijn van nieuwe dingen dan wanneer hij goed uitgerust is. 

Voertjes

Om een ervaring voor je pup positiever te maken, kun je hem voertjes geven. Op die manier gaat hij de situatie met iets positiefs associëren. Als je dus je pup meeneemt naar de markt, winkelcentrum of wat dan ook, en je staat op een afstand waarbij je puppy zich op zijn gemak voelt, kun je hem best af en toe een voertje geven, zodat hij de situatie helemaal als prettig gaat ervaren. Een valkuil van voertjes geven bij het socialiseren is wel dat je met voertjes je pup ook over zijn grenzen kunt laten gaan.

Als je pup aangeeft dat zijn grens bereikt is, respecteer die grens dan ook. Niet alleen moet je hem niet dwingen om over zijn grens te gaan, maar ga hem ook niet verleiden met voer of spel. Je puppy zal vast achter een lekker voertje aanlopen, ook als dat hem dichter bij het ‘enge voorwerp’ brengt, maar als hij het voertje dan op heeft en ineens in de gaten krijgt dat hij ergens is waar hij eigenlijk niet wil zijn, kan hij juist schrikken. Hij had even niet opgelet en ineens staat hij oog in oog met iets engs. Niet goed voor de socialisatie, maar ook niet goed voor de vertrouwensband van je pup met jou. Als je puppy ervaart dat je zijn signalen oppikt en rekening houdt met zijn gevoelens zal hij er ook steeds meer op durven vertrouwen dat jij zijn veilige haven bent en zal hij ook steeds meer durven als jij bij hem bent.

Je hoeft er niks mee

Vol goede bedoelingen nemen mensen hun puppy soms mee naar bijvoorbeeld de kinderboerderij, zodat hij kennis kan maken met allerlei dieren. Met diezelfde goede bedoelingen laten die mensen de pup dan snuffelen aan de neus van het paardje dat daar staat. Natuurlijk ziet dat er ook super schattig uit, zo’n kleine pup vol vertrouwen neus aan neus met zo’n veel groter dier. Maar is dit ook wat je de puppy wil leren? Dat paarden er zijn om aan te snuffelen? Dit kinderboerderij paardje zal heel veel gewend zijn en rustig reageren op de zoveelste pup die komt socialiseren.

hond paard

Kom je later echter tijdens een wandeling een ruiter tegen, dan zal die niet blij zijn met een hond die enthousiast naar het paard toe komt om even aan elkaar te snuffelen. Ook niet elk paard in de wei zal even rustig op een hond reageren als dat paardje op de kinderboerderij. We willen een hond dus eigenlijk helemaal niet leren dat paarden (of andere dieren) er zijn om contact mee te maken. Veel liever leren we onze pups dat andere dieren er nu eenmaal zijn, en dat ze niet eng zijn, maar vooral ook dat je daar als hond niets mee hoeft te doen. Je mag er (van een afstandje) naar kijken, maar meer hoeft niet. 

Ga je dus met je pup naar de kinderboerderij om hem te socialiseren met andere dieren, laat hem dan vooral kijken en zoek daarbij de afstand tot het dier waarop je pup niet reageert en voor jou nog goed bereikbaar is. Neem zijn favoriete speeltje mee en speel samen met je pup. Je kunt ook eens een simpel oefeningetje vragen van je pup, bijvoorbeeld een hand touch. Wil je pup niet spelen of geen oefeningetje doen, omdat hij alleen maar oog heeft voor het dier dat er staat, dan is de afstand te kort en ga je wat verder weg staan. Misschien kun je die dag de afstand nog niet verkleinen, maar dan probeer je het een volgende keer. Op die manier leert hij dat die andere dieren er gewoon zijn, maar dat je daar geen interactie mee hoeft te hebben.

Andere mensen

Met andere dieren hoeft je pup dus geen interactie te hebben, maar hoe zit dat met andere mensen? Waarschijnlijk zal je hond in zijn leven heel veel verschillende mensen tegenkomen. Groot, klein, man, vrouw, mensen met hoeden, baarden etc. Het is dus belangrijk dat hij leert dat er allerlei mensen zijn en dat die niet eng zijn en niet weggeblaft hoeven te worden. Aan de andere kant hoeft je hond later ook niet elke persoon die hij tegenkomt enthousiast te begroeten.

Deze hond stelt het aaien niet op prijs

Hoe je hond op mensen reageert is ook wel afhankelijk van het ras en kan binnen rassen ook nog per individu verschillen. Met de socialisatie kun je daar echter wel een eind in sturen, mits je rekening houdt met de eigenschappen van je hond. Zelf heb ik twee uitersten gehad als pup. Aan de ene kant een kruising berghond die heel terughoudend was naar vreemden en aan de andere kant een golden retriever die dacht dat iedereen in het park en op straat speciaal voor haar was gekomen. Door ze allebei op een verschillende manier te socialiseren waren ze als volwassen hond eigenlijk helemaal niet zo verschillend meer. 

De berghond vond het als pup niet leuk als mensen aan haar zaten. Je kon dat aan haar hele houding zien. Het lastige was dat ze er met haar witte fluffy vacht heel schattig uitzag en iedereen aan haar wilde zitten. Door alle mensen met graaiende handen op afstand te houden en haar zelf te laten kiezen of ze aan iemand wilde snuffelen of niet, kreeg ze er steeds meer vertrouwen in dat mensen niet eng waren. Als volwassen hond wilde ze zelfs graag door iedereen geknuffeld worden. 

De golden retriever wilde als pup juist graag aangehaald worden, door iedereen en altijd. Ook bij haar heb ik mensen tegengehouden, omdat ik niet wilde dat ze later op iedereen af zou lopen. Niet iedereen houdt tenslotte van honden. Elke keer dat we mensen tegenkwamen, kreeg ze van mij een voertje. Voor haar werd het zien van mensen dus een signaal om naar mij toe te komen om een voertje te halen in plaats van erheen te gaan voor een aai. Nadat voertje kreeg ze soms wel, maar vaker niet toestemming om naar mensen toe te gaan om geaaid te worden.  Tot op heden zal ze niet ongevraagd naar (onbekende) mensen toe lopen. 

Andere honden

puppy spelenDe socialisatie met andere honden wordt vaak als het belangrijkst gezien en is dit ook, gezien het grote aantal honden dat er in Nederland is. Socialiseren met andere honden betekent echter niet dat je je pup dan maar met elke hond moet laten spelen. Eigenlijk geldt bij de socialisatie met honden alles wat hierboven ook al is geschreven: laat je pup vooral positieve ervaringen opdoen met verschillende soorten honden, maar leer hem ook dat hij niet op elke hond af moet lopen. Bescherm je pup ook tegen al te lompe honden. Omvergekegeld worden (ook al is de bedoeling spel) is geen leuke ervaring. Ook is het een fabel dat elke hond pups leuk vindt en niks zal doen. Wees dus selectief in de hond contacten van je pup. 

In het kader van de socialisatie werden pups vroeger op hondenscholen vaak aan het eind van de les allemaal losgelaten om met elkaar te spelen. Dit gebeurt (gelukkig) op steeds minder hondenscholen. Er zitten namelijk verschillende nadelen aan dit spelen in een groep. Wat timide hondjes zullen leren dat andere honden helemaal niet zo leuk zijn, want ze lopen je omver, doen je pijn. Wat brutalere pups leren dat ze overal mee wegkomen. Heeft je pup wel lol in het spelen met andere honden, dan loop je het risico dat je daardoor als baas veel minder interessant bent.  De bekende hondentrainster Jean Donaldson heeft eens gezegd: Voor elke vijf minuten dat je hond met andere honden speelt, moet je zelf minimaal een kwartier met je hond spelen om interessant genoeg voor hem te blijven. 

Samengevat

Socialiseren is belangrijk, maar de manier waarop is misschien nog wel belangrijker. Laat je pup positieve ervaringen opdoen, let op de grenzen en signalen van jouw pup en houd in gedachten welk gedrag je later van hem zou willen zien bij verschillende situaties. Leer je pup vooral dat dingen, mensen en dieren in de omgeving heel normaal zijn, hij ernaar mag kijken, maar dat hij daar niet perse interactie mee hoeft te hebben.